Kỹ năng khai thác Atlat giúp ẵm điểm cao môn Địa lý THPT quốc gia

Nắm vững cấu trúc quyển Atlat

Trước tiên, bạn phải hiểu rõ cấu trúc Atlat Địa lý như Atlat cung cấp thông tin gì, giúp làm những dạng bài tập gì... Khi nắm rõ cấu trúc Atlat, các bạn sẽ tìm kiếm thông tin nhanh hơn, chính xác hơn, tiết kiệm được thời gian để làm các câu hóc búa hơn. 

Theo đó, Atlat Địa lý gồm các nội dung như sau: 

• Trang 3: Hệ thống lại các kí hiệu bản đồ dùng trong Atlat
• Trang 4, 5: Thể hiện phạm vi lãnh thổ, các đơn vị hành chính, dân số, diện tích, các thành phố trực thuộc trung ương.
• Trang 6 – 14: Là những kiến thức thuộc phần Địa lý tự nhiên
• Trang 15 – 16: Kiến thức thuộc chương Địa lý dân cư
• Trang 17 – 25: Tóm tắt kiến thức về các ngành kinh tế. Cụ thể: Kinh tế chung ở trang 17; kinh tế nông nghiệp trang 18, 19, 20; kinh tế công nghiệp trang 21, 22; các ngành dịch vụ trang 23, 24, 25
• Trang 26-30: Địa lý các vùng kinh tế

Ví dụ: Căn cứ vào Atlat Địa lí Việt Nam trang 4 - 5, cho biết tỉnh nào sau đây giáp biển?

A. Cà Mau.

B. Điện Biên.

C. Hà Giang.

D. Gia Lai

=> Căn cứ vào Atlat, thí sinh có thể dễ dàng thấy được đáp án đúng là A. Cà Mau

Hiểu rõ các ký hiệu

Trong Atlat, ký hiệu được sử dụng rất nhiều vì thế thí sinh cần nắm chắc các ký hiệu như tự nhiên, nông nghiệp, công nghiệp, lâm ngư nghiệp, ký hiệu khoáng sản, địa hình... để vận dụng tốt, tránh nhầm lẫn. 

Khai thác biểu đồ có trong các bản đồ của Atlat

Thường mỗi bản đồ về dân cư, ngành kinh tế sẽ có từ 1 đến 2 biểu đồ (cột, đường, tròn, miền) thể hiện sự tăng, giảm về giá trị tổng sản lượng, về diện tích (đối với các ngành nông-lâm nghiệp…), về cơ cấu, về xu hướng chuyển dịch cơ cấu của các ngành kinh tế... Thí sinh cần biết cách khai thác biểu đồ để trả lời câu hỏi cũng như giảm tải nội dung lý thuyết cần ghi nhớ. 

Ví dụ: Căn cứ vào Atlat địa lý trang 30, biểu đồ GDP của các vùng kinh tế trọng điểm so với cả nước năm 2005-2007. Hãy cho biết nhận xét nào sau đây không đúng?

A. Tỷ trọng GDP vùng kinh tế trọng điểm miền Trung giảm

B. Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung có tỷ trọng GDP thấp nhất

C. Tỷ trọng GDP vùng kinh tế trọng điểm phía Nam tăng

D. Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc có tỷ trọng lớn nhất

=> Với cách khai thác Atlat bạn có thể dễ dàng nhận thấy đáp án là B.

Những câu hỏi có thể dùng Atlat

Ngoài các câu hỏi nêu trực tiếp dùng Atlat để trả lời, các câu hỏi yêu cầu trình bày về phân bố sản xuất, hoặc có yêu cầu nói rõ ngành đó ở đâu, vì sao ở đó? Trình bày về các trung tâm kinh tế,... đều có thể dùng bản đồ của Atlat để trả lời.

Các câu hỏi có yêu cầu trình bày tình hình phát triển sản xuất, hoặc quá trình phát triển của ngành này hay ngành khác, đều có thể tìm thấy các số liệu ở các biểu đồ của Atlat, thay cho việc phải nhớ các số liệu trong sách giáo khoa.

Những câu hỏi yêu cầu dùng nhiều bản đồ trong Atlat

Những câu hỏi chỉ đích danh việc dùng Atlat trang nào thì thí sinh có thể chỉ cần dùng 1 bản đồ ở trang đó. Nhưng cũng có những câu hỏi khó hơn cần dùng nhiều trang bản đồ để trả lời. 

Ví dụ: Khi đánh giá tiềm năng của ngành công nghiệp năng lượng, bạn không những chỉ sử dụng bản đồ khoáng sản để thấy khả năng phát triển các ngành công nghiệp này mà còn sử dụng bản đồ công nghiệp để thấy vai trò của ngành này với các ngành công nghiệp khác, sử dụng bản đồ sông ngòi để thấy tiềm năng phát triển thủy điện...

Lưu ý chung:

• Trắc nghiệm môn Địa lý chắc chắn sẽ có phần sử dụng Atlat, thí sinh cần nắm rõ phần này để không mất thời gian làm bài vì thời gian hạn hẹp
• Có thể làm các câu Atlat sau cùng để không phải đóng mở Atlat nhiều lần, mất thời gian
• Trang mục lục ở cuối quyển Atlat cho ta biết trang bản đồ cần tìm. Thay vì mở từng trang xem ở đâu, thí sinh có thể mở mục lục tìm cho nhanh
• Đọc kỹ ghi chú trong Atlat
• Lưu ý đến các biểu đồ, lát cắt kèm theo bản đồ cùng trang để nắm số liệu dễ dàng hơn. Ví dụ: Căn cứ Atlat trang 13, cho biết đỉnh Phu Luông cao bao nhiêu? Nếu quan sát lát cắt bên dưới phía trái bản đồ sẽ thấy núi Phu Luông cao 2.985m (trong khi đó nếu tìm trên bản đồ sẽ mất thời gian và cũng khó để nhìn số chi tiết độ cao).